ARTIKEL, OSTEOPOROSE:
Er is niet veel nodig om een botbreuk te veroorzaken, pijnlijke botten, een gebogen houding.. Allemaal klachten die (kunnen) voorkomen bij osteoporose, oftewel: te snelle botontkalking. Dit wil niet zeggen dat iedere persoon die gebogen loopt, osteoporose heeft! Het wil alleen zeggen dat dit bij mensen met osteoporose vaak voorkomt. Te snelle botontkalking dus. Om dit te kunnen begrijpen moeten we ons eerst iets verder verdiepen in de processen die zich in het lichaam afspelen.
Botontkalking op zichzelf is namelijk heel normaal. Botten bestaan namelijk uit levend weefsel. Een kenmerk van levend weefsel is dat de cellen in dit weefsel continu vernieuwd worden. Dit betekent dat er voortdurend cellen worden afgebroken en nieuwe cellen worden aangemaakt. In principe maken onze lichamen tot ons vijfendertigste jaar meer nieuwe botcellen aan dan er wordt afgebroken. Hierna wordt er in verhouding steeds minder aangemaakt dan er afgebroken wordt. Iedereen krijgt op een zekere leeftijd dus te maken met enige vorm van botontkalking, waardoor de botten wat van hun stevigheid verliezen. Dit is een natuurlijk proces dat hoort bij het ouder worden. Op het moment dat ofwel de afbraak te snel plaatsvindt, ofwel de opbouw te langzaam gaat, spreken we van osteoporose.
De kwaliteit en de dichtheid van het botweefsel gaan achteruit, waardoor het bot steeds poreuzer wordt. U kunt zich misschien wel voorstellen dat hoe poreuzer het bot wordt, hoe minder er voor nodig is om het bot te breken. Een val of een lichte klap kan dan al genoeg zijn. Wanneer er sprake is van een vergevorderd stadium van osteoporose, kan er zelfs al een fractuur ontstaan tijdens dagelijkse bezigheden zoals bukken of tillen. Bij veel mensen wordt osteoporose pas vastgesteld op het moment dat ze iets breken.
Risicofactoren voor het ontstaan van osteoporose zijn:
Hogere leeftijd;
Erfelijke aanleg;
Gebruik van bepaalde medicijnen, zoals prednison;
Ziektes of aandoeningen, zoals reumatoïde artritis, te weinig geslachtshormoon of een overactieve schildklier;
Roken;
Eenzijdige/ ongezonde voeding;
Overmatig alcoholgebruik;
Onvoldoende lichaamsbeweging;
Te weinig buitenlicht;
Ondergewicht.
Sommige risicofactoren hebt u zoals u ziet zelf in de hand, op andere kunt u minder of geen invloed uitoefenen. Daarnaast hebben (oudere) vrouwen meer kans om osteoporose te krijgen, omdat er tijdens en na de overgang minder oestrogeen geproduceerd wordt. Dit vrouwelijke hormoon remt de afbraak van botmassa.
Welke behandeling is er mogelijk bij te snelle botontkalking?
Dan de behandeling bij osteoporose. De behandeling zal zich met name richten op pijnbestrijding en het voorkomen van botbreuken en verdere achteruitgang van het botweefsel. Hierbij wordt het belang van gezonde voeding, voldoende lichaamsbeweging en genoeg zonlicht benadrukt. Eventueel kunnen er medicijnen worden voorgeschreven.
Wandelen is een goede oefening bij osteoporose (botontkalking)
Een fysiotherapeut kan u helpen bij het vinden van een balans tussen wat u doet en wat uw lichaam aankan. Om uw zelfstandigheid te behouden, is het belangrijk om uw lichaam bij de dagelijkse activiteiten op een juiste manier te belasten. Voor de opbouw van bot zijn met name bewegingen waarbij de botten het gewicht van het lichaam moeten dragen heel goed, zoals wandelen (en dat hoeft niet zo extreem als in bovenstaand plaatje, gewoon op asfalt en in het platte Nederland is heel goed). Probeer in ieder geval dertig minuten per dag lichamelijk actief te zijn! Dit wordt gecombineerd met het trainen van het evenwichtsgevoel en de coördinatie.
En dan nog een paar tips…
Neem daarnaast voorzorgsmaatregelen in huis. Over gladde, los liggende kleedjes glijdt u makkelijk uit en op een trap zonder leuning kunt u zich niet vastpakken als u het evenwicht verliest. Loop ’s nachts het liefst ook niet in het donker naar het toilet, maar zet even een lichtje aan. Het is erg zuur om ergens over te struikelen en eventueel iets te breken, terwijl u dit obstakel met een lichtje aan makkelijk had kunnen ontwijken! Op deze manier wordt de kans op vallen (en als gevolg daarvan een fractuur) verkleind.
Hulp nodig?
Heeft u de diagnose osteoporose gekregen of herkent u zichzelf in bovenstaand verhaal?
Neem dan contact op met onze fysiotherapeut. Fysiotherapie HIER! heeft een locatie in Tuk (Steenwijk), Wolvega en Heerenveen. Onze deskundige therapeuten helpen u graag met het verminderen van uw klachten.